Samoświadomość to niezwykle szerokie pojęcie. W szerokim rozumieniu oznacza świadomość samego siebie – swoich ograniczeń, potrzeb, emocji, myśli. Samoświadomość jest niczym innym jak procesem obserwowania siebie. Obserwujemy swoje zachowanie i wyciągamy wnioski. Poznanie siebie znacząco nie różni się od tego jak poznajemy świat zewnętrzny. Jedyna różnica jest taka że wgląd w to co się z nami aktualnie dzieje mamy my sami. Zewnętrzny obserwator co prawda może widzieć pewne zmiany w naszym zachowaniu jednak nie jest wstanie zajrzeć w nasze myśli.
Przypadek Marcina.
Marcin, 30 lat, pracuje jako Key Account Manager w jednym z Warszawskich Hoteli. Do momentu rozpoczęcia nowej pracy jego życie rodzinne przebiegało bez zakłóceń. Od momentu rozpoczęcia nowej pracy Marcin niemal codziennie wraca do domu podenerwowany, napięty. Z dnia na dzień sytuacja się pogarsza. Godzina powrotu Marcina do domu dla pozostałych domowników staję się nie czasem radości ale czymś nieprzyjemnym. Marcin winą za swoje złe samopoczucie obarcza żonę która według niego stała się nieznośna.
Przykład Marcina pokazuje że życie we śnie nie służy nikomu. Marcin doświadcza emocji, których sobie nie uświadamia. Wręcz przeciwnie złe emocje dostrzega u innych i stosuje tzw. mechanizm projekcji.
Zatrzymanie się nad sobą.
Przerwanie błędnego koła wzajemnego obarczania się winą wymaga dużej dawki samopoznania. Idealną metodą naprawczą w tej sytuacji jest po prostu zatrzymanie się i zajrzenie wgłąb siebie. Wystarczy usiąść na kilka minut w miejscu w którym będziesz mógł spokojnie pomyśleć i zadać sobie kilka pytań. Czy moje pretensje do świata nie wynikają z tego że sam taki jestem? Wszystkie emocje których doświadczamy są w nas i to my mamy nad nimi władzę.
Dlaczego warto dążyć do poznania siebie?
1 Osoby które starają się poznać swoje mocne i słabe strony są szczęśliwsze. Dlaczego? im bardziej analizujesz to co się dzieje w Tobie i na zewnątrz Ciebie tym bardziej wiesz czego potrzebujesz. Twoje życie zaczyna się kształtować w pewną spójną całość, nabiera koloru, a Ty podejmujesz decyzje, których konsekwencje stanowią dla Ciebie ważną lekcję.
2 Trudno jest robić to czego nie wiem. Nawet nie wiemy że nie wiemy. Ze samoświadomością jest tak jak z przeczytaniem książki która pogłębia naszą wiedzę. Jeżeli jej nie przeczytam nie będę wiedział że w ogóle istnieje to co zostało w niej zaprezentowane.
3 Pewność siebie. Dzięki poznaniu siebie będziesz podejmował bardziej zdecydowane kroki. Brak pewności siebie stanowi idealną pożywkę dla lęku i strachu. Dlaczego się boje? Co powoduje we mnie to dziwne uczucie niepewności?. Odpowiadając na te pytania codziennie z czasem nabierzesz wprawy we właściwym podejmowaniu decyzji.
4 Samoświadomość uruchamia potencjał. Im więcej wiesz tym więcej potrafisz. Widzisz swoje mocne i słabe strony. Dzięki temu możesz wyznaczać sobie realistyczne cele. Jak napisał Brian Tracy “To że większość ludzi myśli, iż ma cele, jest prawdziwą tragedią. Tymczasem nie są to cele, lecz nadzieje i życzenia”. Nadzieja nie jest strategią.
Metody samopoznania.
Technika codziennych pytań. Codziennie zadawaj sobie pytania dotyczące ważnych dla Ciebie aspektów życia. Notuj swoje przemyślenia, poszukaj rozwiązań, rozmawiaj z innymi na tematy dla Ciebie ważne. Z czasem zobaczysz że Twoje życie nabiera innego wymiaru.
Ralph Waldo Emerson powiedział że należy “Wypracować w sobie nawyk robienia tego czego boimy się robić”. Głównym powodem trudności z samopoznaniem jest lęk przez poznaniem siebie. Możesz dowiedzieć się o sobie rzeczy które mogą okazać się nieprzyjemne. Co robisz gdy okazuje się że coś odzie nie po Twojej myśli? Włączasz telewizor? Uciekasz w świat gier?. Czy takie działania pomogą mi w uporaniu się z trudnością?